Genel

Türk Hukukunda Ötanazi

Ötanazi

Ötanazi nedir?

Ötanazi, çok hasta ve dayanılmaz derecede acı çeken bir kişiye, acısız veya çok az acıtan bir ölümcül enjeksiyon yapılarak, yüksek dozda ilaç verilerek veya yaşam destek ünitesinden ayrılarak hayatının sona erdirilmesidir. Ötanaziyle hayatına son verilen bir kişinin genellikle tedavi edilemez bir durumu vardır. Çoğu durumda, kişinin talebi üzerine yapılır ancak karar veremeyecek kadar çok hasta olduğunda akrabalar, sağlık görevlileri veya bazı durumlarda mahkemeler tarafından kararlaştırılır.

Şiddetli ağrı yaşayan ve son derece hasta olan bir kişinin hayatını sona erdirmek doğru mudur? İnsan, yaşam ve ölüm konularında karar verme hakkına sahip midir? Bu argümanların kalbinde insan varlığının anlamı ve değeri ile ilgili farklı düşünceler vardır. Pratik konulara dayanan birtakım tartışmalar da vardır. Bazı insanlar istismar edilebileceği ve cinayet için bir kapak olarak kullanılabileceği için ötenaziye izin verilmemesi gerektiğini düşünüyorlar.

Öldürme veya ölmesine izin verme

Ötanazi, kişiye ölümcül bir enjeksiyon verilmesi ya da kişiyi hayatta tutmak için gerekli olanı yapmama (besleme tüpünü kullanmamak gibi) şeklinde gerçekleştirilebilir.

Olağanüstü tıbbi bakım

Olağandışı veya külfetli bir tıbbi tedaviyi reddetmesi sonucu bir hasta ölürse bu ötanazi değildir.

Ötanazi ve ağrı kesici

İlacın hastayı daha erken ölüme uğratmasına rağmen, ağrıyı azaltmak için bir ilaç vermek ötanazi değildir. Çünkü bu durumda doktorun niyeti, hastayı öldürmek değil acıyı azaltmaktır. Bu argüman bazen Çift Etki Doktrini olarak bilinir.

Merhametli öldürme

Çoğu zaman ötenazi merhametli öldürme olarak adlandırır, bu adlandırmada dayanılmaz acı çeken kişinin acısının son bulma düşüncesi etkendir.

İnsanlar neden ötenazi istiyor?

Çoğu insan dayanılmaz acı hissinin insanların ötenazi istemesinin başlıca nedeni olduğunu düşünüyor. Nihai olarak hasta olan insanlar, idrar kaçırma, mide bulantısı ve kusma, nefes darlığı, felç ve yutma güçlüğü gibi fiziksel koşullar yaşam kalitelerini etkileyebilir. İnsanların ötanazi düşünmelerine neden olan psikolojik faktörler arasında depresyon, kontrol kaybı, yük hissi veya bağımlılığından hoşlanmama sayılabilir.

 

Ötanaziyi Suç Saymayan Devletler

1. ABD

2. Belçika

3. Hollanda

4. Lüksemburg

Türk Ceza Hukukunda Ötanazi

TCK’da ötanazi ile ilgili özel bir hüküm yoktur. Ötanazi kişinin hayatına son vermeyi gerektirdiği için kasten adam öldürme suçu sayılmakta, hakim cezayı hafifetici sebepleri göz önüne almakta ve fail buna göre cezalandırılmaktadır. TCK’nın 81. maddesinde kasten adam öldürmeye verilecek ceza belirtildikten sonra 82. maddede nitelikli haller sayılmıştır. (www.hukukcu.com )

Türkiye’de, aktif ötanazi, kasten adam öldürme suçu olarak kabul edilmektedir (TCK m. 81), oysa hekimin tehlike hali olmasına rağmen, diğer bir deyişle hastanın öleceğini öngörmesine rağmen hastanın talebi üzerine tedaviyi sona erdirmesi, taksirle adam öldürme suçunu oluşturmaktadır. Kasten adam öldürme müebbet hapis cezasını gerektirirken, taksirle adam öldürme 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası gerektirmektedir.

Ayrıca sadece bir ya da iki parmağı hariç vücudunun tüm bölgeleri felç olan ve kendini öldüremeyecek durumda olan hastanın ölmesi için her şeyi hazırladıktan sonra düzeneğe basıp, ölmesi için düzeneği hastanın eline veren etken konumda olmayan doktor, hastanın düzeneğe basması ve ölmemesi durumunda TCK m. 84’ün 1. fıkrasına göre 2 yıldan 5 yıla, hastanın ölmesi durumunda 4 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası alır.

Aynı doktor, hiçbir tarafı tutmayan bir hastanın iradesiyle ölme isteğini yerine getirmek için ona ilaç verip su içirirse bu sefer kasten adam öldürmek suçundan yargılanacaktır.

 

---